Een heel gewone ochtend in Bhutan

We beginnen de dag op de boogschietbaan van Thimpu om de nationale sport van Bhutan te bekijken. Twee teams schieten om beurten een pijl af waarmee ze, van 140 meter (!) afstand een houten plank van een meter hoog en niet meer dan 30 centimeter breed moeten raken. We gaan, samen met onze gids Tshultrim, vlakbij de plank staan. Is het niet gevaarlijk om zo dichtbij te staan? Nee hoor, stelt Tshultrim ons gerust, de schutters zijn heel goed. En inderdaad, ze schieten vaker wel dan niet in de plank. Als een schutter de bulls eye - een cirkeltje op de plank met een doorsnee van nog geen 10 centimeter - raakt voert het team onder veel geschreeuw een rituele dans uit om respect te tonen voor de schutter. Als een pijl in het zand landt op ruime afstand van de plank volgt een smalende dans om de schutter te laten weten dat hij een sukkel is.

Terwijl we beginnen aan een autorit naar het oosten van Bhutan blaffen er honden naar onze auto. We maken er een opmerking over, en Tshultrim geeft een verklaring. Lang geleden deelden een kat, een koe, en een hond een taxi van Paro naar Thimpu. De prijs was 150 Nu, maar na aankomst maakte de kat zich zonder te betalen uit de voeten. De koe betaalde de taxichauffeur netjes 50 Nu, en de hond had alleen een briefje van 100 Nu. De hond wilde 50 Nu terug hebben, maar de chauffeur vond dat de hond verantwoordelijk was voor de kat, en reed snel weg, zonder de hond wisselgeld te geven. Zo zit dat dus. Katten rennen weg voor auto's omdat ze de chauffeur nog 50 Nu schuldig zijn, koeien blijven rustig op de weg liggen als er een auto aankomt omdat ze gewoon betaald hebben, en honden blaffen omdat ze nog 50 Nu krijgen. En uiteraard rennen katten weg voor honden.

We komen aan op de Dochu La pas, op 3150 meter hoogte. Er staan 108 chortens (de Bhutanese versie van een kapelletje). Ruim tien jaar geleden hadden guerrilla’s uit Assam zich in het zuiden van Bhutan verzameld. Ze bewapenden zich en wilden dat Assam onafhankelijk zou worden van India. De regering van India vroeg de koning van Bhutan om de opstandige guerrilla’s naar India te verdrijven. Zo niet, dreigde India, dan komen we ze halen. De koning van Bhutan had uiteraard geen trek in een veldslag tussen het Indiase leger en de guerrilla’s uit Assam op zijn grondgebied en hij vroeg de guerrilla’s vriendelijk doch beslist om te vertrekken. Ze weigerden, waarna de koning zich genoodzaakt zag steviger op te treden. Hij formeerde het leger, pakte zelf een geweer om mee te strijden in de frontlinie, en het Bhutanese leger, extreem gemotiveerd omdat de koning in eigen persoon de strijd aanvoerde, veegde de guerrilla’s het land uit. Doden vielen er helaas wel, en de koningin-moeder nam het initiatief 108 chortens te bouwen op de Dochu La pas om deze strijders te herdenken.

Er lopen meer en meer Bhutanezen naar het heuveltje achter de chortens. Ze gaan ergens naartoe, maar waarheen?  Nieuwsgierig geworden gaan we kijken. Een belangrijke lama zit op een kleedje, midden in het gras, en hij is de mensen, die keurig in de rij staan, een voor een aan het zegenen. We sluiten aan in de rij en worden ook gezegend. En niemand vindt het raar dat we meedoen.

Na een autoritje van een uur komen we aan in het dorpje waar we gaan lunchen, maar voordat het zover is lopen we eerst naar een tempel. Onderweg passeren we huizen waarop enorme piemels zijn geschilderd, compleet met harige zakken. Pardon? Tshultrim vertelt ons dat de piemels de vruchtbaarheid stimuleren en tegelijkertijd het kwaad buiten de deur houden. Je kunt ze op huizen zien in heel Bhutan, maar vooral hier, omdat dit het dorp is van de tempel van Drukpa Kunley, de heilige dwaas. De heilige dwaas was een lama die leefde in de 15de eeuw. Hij wordt vereerd omdat hij demonen heeft verjaagd en vele andere heldendaden heeft verricht, maar ook omdat hij een erg ongebruikelijke stijl had. Hij provoceerde door op heilige voorwerpen te urineren, dronk enorme hoeveelheden rijstwijn, en vergreep zich aan talloze vrouwen. Zijn tempel wordt vooral bezocht door vrouwen die graag zwanger willen worden. Ze kunnen zich door de lama laten zegenen en zo de kans op het krijgen van kinderen vergroten. In de tempel aangekomen zien we hoe de vrouwen gezegend worden: De lama tikt de vrouwen op hun hoofd met een houten piemel.

En dan is het tijd voor lunch. Rijst met het nationale gerecht van Bhutan: Ema Datse - chilipepers in kaassaus.

Kortom, er gebeurde die ochtend niet veel bijzonders...

Madelijn en Ap