Leerzame dagen

Na het Boeddhisme van Dharamsala en het Sikhisme van Amritsar was het de afgelopen dagen tijd voor het Kapitalisme. We waren in Mumbai (Bombay), de grootste stad en economische hoofdstad van India.

Wat krijg je als je 21 miljoen inwoners op een heel klein schiereiland propt? We verwachtten zoiets als de energie van Manhattan, maar dan nog overgoten met typisch Indiase chaos. Een ongelofelijk drukke, lawaaierige, vieze, en hete stad, dat was wat we dachten te gaan zien.

Toen we ons hotel in "downtown" Mumbai voor het eerst verlieten om een wandeling te gaan maken, bleken die verwachtingen in de verste verte niet te kloppen. De straten van Mumbai worden alleen bevolkt door auto's (en niet door motoren, autoriksja's, fietstaxi's, geiten en koeien zoals in andere steden in India). De wegen zijn breed, de relatief schone trottoirs ook. Op kruispunten staan stoplichten die door de meeste mensen ook echt gehoorzaamd worden, dus je kan in Mumbai als een normaal mens, zonder al te veel gevaar, een straat oversteken. Ook op de boulevard aan zee treffen we taferelen aan die je associeert met het westen, en niet met India. Stellen die elkaar gewoon aanraken, joggende mensen, en zelfs een verkoper van seks-speeltjes! Tegenover ons hotel zitten niet de gebruikelijke tien piepkleine winkeltjes waar men alles verkoopt waar een toerist behoefte aan zou kunnen hebben, maar een Gucci winkel. Op straat word je niet continu aangeklampt door mensen die geld aan je willen verdienen. Je kunt gewoon, in alle rust, kijken naar de soms schitterende oude Britse architectuur, bovendien gaan de gebouwen hier niet schuil achter enorme hoeveelheden reclameborden zoals in andere steden in dit deel van de wereld. Het centrum van Mumbai is voor Indiase begrippen buitengewoon rustig en beschaafd en de wolkenkrabbers en de nabijheid van de zee maken dat je je soms in San Francisco of Sydney waant.

Dat het centrum wellicht niet helemaal representatief is voor de rest van de stad zien we de volgende dag. Zestig procent van de inwoners van Mumbai woont in sloppenwijken, en wij zijn met onze gids Akash een kijkje gaan nemen in de grootste en meest bekende sloppenwijk: Dharavi. In Dharavi, dat iets minder dan twee vierkante kilometer groot is, wonen 1 miljoen mensen. Ook Dharavi verraste ons. Je denkt bij een sloppenwijk toch aan mensen die onder erbarmelijke omstandigheden leven en elke dag moeite hebben hun eten bij elkaar te sprokkelen? Dat is niet zo. De blubberige, soms stinkende straatjes met uit steen, golfplaat en plastic opgetrokken huizen stemmen in eerste instantie niet heel vrolijk, maar in vrijwel alle huizen staan wel een TV en een koelkast en iedereen heeft een mobieltje. De meeste mensen werken ook, vaak in de wijk zelf. Er wordt op grote schaal plastic en aluminium gerecycled, vrouwen maken pappadums, er zijn pottenbakkers en leerlooiers en de jaarlijkse economie van Dharavi, zo vertelt Akash ons, is 500 miljoen euro. 90% van de kinderen gaat naar school, en er zijn overal openbare toiletten (hoewel 600 toiletten op een bevolking van 1 miljoen niet helemaal genoeg is, en er 's morgens lange rijen staan). Bovendien maakt het best een gezellige indruk, de saamhorigheid is groot, en niemand doet zijn deur op slot (sommige huizen hebben niet eens een deur...), want er wordt niet gestolen.

Mumbai heeft ons aangenaam verrast.

Madelijn en Ap