Een merkwaardig bezoek

Vandaag is het ernst. We gaan naar het Kumsusan Palace of the Sun, het mausoleum waar de voormalige leiders Kim Il Sung en Kim Jong Il liggen opgebaard. We zullen ons uitermate netjes moeten gedragen. Uit de pas lopen betekent dat we onszelf en onze gidsen in grote problemen kunnen brengen. Nog maar een maand geleden deed een toerist een handstand op het plein voor het paleis en de gidsen werden zonder pardon ontslagen. 

’s Morgens in de bus kunnen we nog lachen. De kledingvoorschriften zijn extreem en alle mannen dragen een stropdas. Ook de dames zijn keurig gekleed. Als we het paleis naderen zien we een helikopter in de lucht cirkelen. Het paleis wordt zeer goed bewaakt. Dan draaien we een megalomaan brede maar lege toegangsweg op. In de bus vraagt Ms. Kim, een van onze gidsen, om “our best behavior”voor de komende anderhalf uur. Fluisteren, bevelen opvolgen, handen niet in zakken of achter op de rug, en vooral geen rare fratsen. We merken dat onze gidsen gespannen zijn. 

We beginnen in een wachtruimte met veel marmer en grote kroonluchters. Op een gegeven moment vraagt Mr. Lee, een andere gids, ons om rijen van vier te maken. Dan marcheren we keurig honderd meter over een marmeren vloer. We lopen over een mat die onze schoenen schoon maakt en daarna komen we aan in degarderobe. We leveren onze camera’s in – die mogen absoluut niet mee naar binnen. Als we ons opnieuw opstellen in rijen van vier houdt Ap zijn handen per ongeluk even op zijn rug, waarop Ms. Kim zijn armen beetpakt en ze weer naast mijn lichaam positioneert. Vervolgens worden we een heel stuk meegevoerd op een trage travelator, langs zwanenmeren, maisvelden en aangeharkte tuinen. Het duurt eindeloos, men bouwt de spanning op. En versnellen kan niet, het is absoluut verboden om te lopen op de travelator.

We lopen enorme marmeren trappen op en sommige daarvan hebben bochten waardoor het in rijen van vier lopen een heel gedoe is en concentratie vergt. Op een gegeven moment haalt Ms. Kim een van onze reisgenoten uit de rij omdat ze niet snel genoeg is, ze heeft iets aan haar enkel. Ze moet achteraan. Dan komen we aan in een grote hal. Er staan twee zeer goed gelijkende wassen beelden – uiteraard van de twee overleden Kims - van ongeveer vier meter groot met paars licht erachter. In rijen van vier lopen we een voor een naar voren waarna we buigen en door een zijdeur weer verdwijnen. 

Dan lopen we door een windtunneltje om elke ongerechtigheid van onze kleding te blazen en komen we in een grote hoge verduisterde hal met rood gedempt licht. Het is er ijskoud. In het midden ligt Kim Il Sung opgebaard. Hij ligt er mooi bij, krachtig, hij rust onder een rode doek. We buigen drie keer terwijl we eromheen lopen. Eerst bij de voeten, dan links, dan lopen we om het hoofd waar we niet buigen, en dan rechts. Opnieuw verdwijnen we door een zijdeur. Het maakt op iedereen indruk.

We komen weer tot rust in een hal met alle onderscheidingen die Kim Il Sung ooit gekregen heeft. Het zijn er flink wat. Veel komen uit eigen land, maar het gaat natuurlijk hard als je een onderscheiding krijgt ieder jaar dat een oorlog wordt herdacht. Toch valt op dat hij heel vaak onderscheiden is, niet alleen door communistische landen, maar ook door landen als Japan, Frankrijk, Australië en zelfs het Vaticaan. We worden er een beetje haastig doorheen gestuurd, het gaat om de indruk die het geheel maakt, we hoeven niet elke medaille te bekijken. 

Na een nieuw windtunneltje komen we aan in een hal waar Kim Jong Il is opgebaard. De hal is een exacte kopie van de hal waar zijn vader ligt. Ook Kim Jong Il is heel mooi opgebaard. Hij straalt meer vaderlijke warmte uit dan op de meeste foto’s. Ook nu buigen we drie keer, ook nu zijn we onder de indruk. Vervolgens worden we opnieuw door een hal geleid met onderscheidingen. Kim Jong Il is korter aan de macht geweest dus we verwachten minder onderscheidingen, maar het verschil valt niet op omdat Kim Jong Il een ontstellende hoeveelheid onderscheidingen uit Rusland en Peru blijkt te hebben gekregen. 

Dan nemen we dezelfde travelator terug. Opnieuw duurt het heel lang. Het is mooi om de stille en gespannen Koreanen te bekijken die ons tegemoet komen. Eenmaal buiten mogen we foto’s maken van het enorme gebouw. We onderdrukken de aanvechting om een handstrand te maken en we zien dat iedereen – maar vooral de gidsen – weer ontspannener zijn. Eenmaal in de bus bedankt Ms. Kim ons omdat we ons zo netjes gedragen hebben.

Madelijn en Ap